Rachunkowość musi być prowadzona na podstawie tak zwanego zakładowego planu kont, który ustala oraz aktualizuje kierownik jednostki gospodarczej. Zadaniem zakładowego planu kont jest jednak zapewnienie prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych, a jednocześnie sporządzania sprawozdań finansowych i innych, dokonywania rozliczeń, zwłaszcza z tak zwanego tytułu podatków.

Rozrachunki to określone kwoty bezspornych należności i zobowiązań pisemnie potwierdzone co do gotowości spłaty czy oparte na prawomocnych wyrokach sądowych. Mogą one również dotyczyć zróżnicowanych kontrahentów oraz tytułów czy być wyrażone w walucie polskiej czy obcej. Do poszczególnych rozrachunków zalicza się również udzielone oraz zaciągnięte pożyczki i zobowiązania poprzez wystawienie weksli własnych bądź obligacji. Zgodnie z zapisem K. Sawickiego rozrachunki są jednak wyrazem powiązań finansowych pomiędzy osobami fizycznymi i prawnymi. Rozrachunki rozumie się również należności lub zobowiązania, których osoby dłużnika oraz wierzyciela są określone, kwota jest akceptowana jednak przez obydwu kontrahentów, a przedstawiany termin regulacji wierzytelności został pomiędzy nimi uzgodniony bądź wynika z odpowiednich przepisów. Terminem rozrachunki określa się jednak poszczególne należności i zobowiązania wraz z ich regulacją przy pomocy środków pieniężnych. Jednak w owej zasadzie są to poszczególne kwoty bezsporne, które są jednocześnie uznane zarówno przez dłużników, wierzycieli, jak i również przez małą firmę. Wskazuje się również, że wyjątek stanowią owe należności dochodzone od dłużnika na drodze postępowania sądowego, który to kontrahent nie reguluje naszej należności bądź ją kwestionuje.

Podsumowując przedstawiane rozrachunki są wyrazem powiązań finansowych między osobami fizycznymi oraz prawnymi. W rozrachunkach tych występuje dłużnik, jak i również wierzyciel. Mogą być nimi kontrahenci, pracownicy oraz urzędy skarbowe czy zakłady ubezpieczeń społecznych, sądy bądź pozostałe osoby czy instytucje. Jednocześnie rozrachunki podlegają owej klasyfikacji według zróżnicowanych kryteriów użytecznych przy analizie stanu oraz struktury należności bądź zobowiązań. Co za tym idzie ze względu na różnorodność rozrachunków wymagają również prowadzenia kont analitycznych, które zdecydowanie ułatwiają obserwację przebiegu transakcji od owego momentu jej powstania do całkowitego uregulowania.